Wie is Anouk en wat is haar link met adoptie?
Naam: Anouk Bombeeck
Leeftijd: 24 jaar
Geboren in: China
Status: masterstudent Antropologie
Wat is jouw link met adoptie?
Op mijn dertiende maand ben ik uit China geadopteerd. Ik heb een twee jaar jongere zus die ook uit China is geadopteerd. Adoptie is iets dat mij is overkomen, maar waar mijn ouders heel bewust voor hebben gekozen. Sinds september 2024 ben ik buddy bij a-Buddy en doe ik bovendien ook mijn thesisonderzoek hierover.
Kan je wat meer vertellen over jouw onderzoek?
De hoofdvraag waarmee ik van start ging, luidde: ‘Wat motiveert geadopteerden om zich aan te sluiten bij een project zoals a-Buddy, als vrijwilliger en als geadopteerde zelf?’ Aansluitend formuleerde ik enkele subvragen, zoals: ‘Op welke manier vinden de buddy’s voldoening in dit werk en hoe kan dit een gevoel van samenhorigheid creëren?’
Ik vind het heel erg boeiend om te kijken hoe mensen sense of place alsook een sense of belonging vormen.
Om een antwoord te bieden op mijn hoofdvraag doe ik etnografisch veldwerk waarin ik semigestructureerd diepte-interviews aflegde met buddy’s die daarvoor openstonden, en nam ik deel aan verschillende activiteiten zoals vormingen, lezingen, webinars en evenementen.
Deze activiteiten kunnen als participant-observatie gezien worden, een kwalitatieve onderzoeksmethode die vooral, maar niet uitsluitend, door antropologen wordt gehanteerd. De dataverzamelingsfase is afgerond. Een volgende fase bestaat uit het uitschrijven van de interviews en het analyseren van de geschreven notities uit het veld.
Onoverkomelijk komt er heel wat interpretatie aan te pas. Je vertrekt altijd vanuit je eigen positionaliteit. Het moet voor de lezer altijd duidelijk zij wie er precies aan het woord is: dit is wat de participant zegt, dit is wat de onderzoeker zegt, en dit is wat er in de literatuur over te vinden is. Zo kan de lezer voor zichzelf uitmaken waar die het wel en niet mee eens is. Dit gaat over elkaar willen begrijpen, het wederzijdse uitwisselen, het aanbieden van nieuwe perspectieven en het co-creëren van kennis om zo tot een beter begrip te komen van wat er zich voordoet.
Hebben de buddy’s volgens jou een bepaald profiel?
Het is een zeer diverse groep en ik heb niet de kans gehad om met alle buddy’s een babbeltje te doen. Met enige voorzichtigheid zou ik durven zeggen dat als je nog veel te verwerken hebt wat betreft je eigen adoptie, het misschien beter is om nog even te wachten om buddy te worden. Zoiets is natuurlijk moeilijk af te bakenen – wanneer heb je zoiets ‘volledig’ verwerkt? Is dat zelfs mogelijk?
Als buddy ben je attent voor een ander, zachtaardig en geduldig. Je luistert onbevooroordeeld. Vanuit mijn ervaring vind ik alle buddy’s ook enorm empathisch en onbaatzuchtig. Ik weet niet of die karaktereigenschappen al intrinsiek aanwezig waren, of dat ze later zijn gevormd, maar het zijn wel eigenschappen die telkens weer terugkomen.
Ik vind het ook fijn om te zien – en te beleven – hoeveel de buddy’s aan elkaar hebben. Het is een hechte groep waarin je meteen goed wordt opgevangen. Het voelt als verkrampte schouders eindelijk kunnen laten ontspannen, omdat je misschien voor de eerste keer ergens bent waar je je niet out of place voelt. Je verstaat elkaar, onuitgesproken.
Is het belangrijk om zelf geadopteerd te zijn om adoptie te onderzoeken?
Het is geen absolute voorwaarde, maar het kan zeker een meerwaarde zijn. Ik denk dat andere geadopteerden al wat sneller openstaan voor bepaalde vragen of bedenkingen, omdat we vanaf een soort gemeenschappelijk punt starten. Het basiswerk is al wat gelegd, om het zo te zeggen. Als ik niet geadopteerd was, zouden mensen misschien wat meer terughoudend zijn of juist heel wat kritischer, of dingen sneller wegwuiven omdat je als niet-geadopteerde toch niet weet ‘hoe het voelt’.
Toch is het ook niet onmogelijk. Dat is tenslotte wat antropologie zo typeert: je als buitenstaander volledig onderdompelen in een wereld die totaal vreemd voor je is. Daar is natuurlijk over de jaren veel kritiek op gekomen, zowel van mensen buiten de discipline als binnen de antropologie zelf. Het vertrekken naar verre, ‘exotische’ oorden waar alles zo anders, bizar en fascinerend is – en ja, zo koloniaal als dat klinkt, was het ook. Maar de wereld is volop aan het dekoloniseren, de ‘native talks backs’ en de antropoloog heeft niet langer de hoogste autoriteit. En maar goed ook. Tegenwoordig wordt er ook meer ‘anthropology at home’ gedaan, dichter bij je eigen leefwereld. Dat is precies wat ik nu ook doe.
Brengt het onderzoek bepaalde dingen teweeg bij jou?
Toch wel. Soms blijft er wel eens een uitspraak of een gevoel hangen, vooral uit kleine anekdotes die zo herkenbaar zijn dat ik soms zelf denk: “Amai, wij hebben hier allemaal precies dezelfde jeugd gehad.” Bepaalde incidenten, racistische opmerkingen, microagressies of gevoelens van vervreemding of bepaalde angsten die organisch de kop opsteken. Het is iets waar mensen naar op zoek zijn: die herkenbaarheid bij anderen, een bevestiging dat het niet allemaal in je hoofd zit en je je niet aanstelt.
Dat is ook één van de sterktes van a-Buddy: het biedt ruimte om al die verhalen te delen. Het werkt helend om te horen en/of te lezen wat andere geadopteerden meemaken, waar ze mee geconfronteerd worden en hoe ze hiermee omgaan. Bovendien kunnen die verhalen ook functioneren als een uitgestoken hand naar mensen die dichtbij je staan, maar soms ver weg lijken, zoals bijvoorbeeld je adoptieouders. Het uitspreken van wat je dwarszit of het delen van jouw ervaringen hoeft ook geen verwijt te zijn; het kan juist de mogelijkheid bieden om wat je voelt samen te dragen.
Wat hoop je zelf als uitkomst van jouw onderzoek?
In de eerste plaats schrijf ik dit met heel veel liefde voor andere geadopteerden. Tegelijkertijd zou ik het fijn vinden als niet-geadopteerden mijn werk zouden lezen, zodat ze een inkijk krijgen in wat a-Buddy precies is, hoe waardevol zulke grassroots-projecten kunnen zijn, en welke inzichten daaruit te halen zijn. Zo kunnen die inzichten misschien worden toegepast op andere (soortgelijke) projecten.
Ik weet dat ik geen baanbrekend onderzoek doe – dat is ook niet mijn intentie. Wat ik wel hoop, is dat het op de één of andere manier toch een steentje kan bijdragen aan het grotere debat over adoptie dat nu in de samenleving gaande is.
Voor mensen die geen link hebben met adoptie, is het vaak geen onderwerp waar ze bij stilstaan. Het is iets dat ver van hun bed ligt, dus waarom zouden ze zich ermee bezighouden? Maar de afgelopen jaren is de stem van geadopteerden, hoe divers ze ook is, steeds luider geworden. Het is een stem die niet langer wacht om aan het woord gelaten te worden, maar zelf het woord neemt.
Daarom hoop ik dat mijn onderzoek bij die stem kan aansluiten zodat het mensen aanzet om die op te merken, ernaar te luisteren en bereid zijn om in dialoog te gaan.
Gepost in: Adoptie ID
