Wil je meer weten?
Hier vind je meer informatie over uiteenlopende thema's zoals belang van het kind, specifieke ondersteuningsbehoeften, nazorg, opvoeding, identiteit en herkomst.
In België bestaan er twee juridische vormen van adoptie: volle en gewone adoptie.
Bij volle adoptie wordt de geadopteerde juridisch gezien volledig opgenomen in de adoptiefamilie, terwijl de juridische banden met de familie van herkomst volledig worden doorbroken. Juridisch gezien is het alsof de geadopteerde in de adoptiefamilie werd geboren met alle gevolgen van dien op vlak van naam, erfrecht, ouderlijk gezag, onderhoudsplicht, ...
Bij gewone adoptie ontstaat er een juridische band tussen de geadopteerde, de adoptieouders en de afstammelingen van de geadopteerde, maar verder reikt de band niet. Er ontstaan m.a.w. geen juridische banden tussen de geadopteerde en de uitgebreide adoptiefamilie. Daarnaast behoudt de geadopteerde juridische banden (en dus ook bepaalde rechten en plichten) met de familie van herkomst. Door de adoptie worden die banden echter op een ‘waakvlam’ gezet.
Soms spreekt men over gesloten en open adoptie. Deze termen staan los van volle en gewone adoptie. Gesloten en open adoptie zeggen iets over de mate van openheid die er bij adoptiebetrokkenen is over adoptie, de familie van herkomst, de achtergrond van de geadopteerde, contact met elkaar, …
Geslotenheid en openheid zijn voor te stellen als twee uitersten op een continuüm. Aan het ene uiterste van het continuüm is er geen openheid over de adoptie: de geadopteerde weet niet dat die geadopteerd is. Er is binnen het adoptiegezin geen bereidheid om hierover te spreken en het verleden van de geadopteerde wordt geheimgehouden. Aan het andere uiterste wordt alle informatie in alle openheid gedeeld met de geadopteerde en bestaat er direct contact tussen de geadopteerde, de eerste/geboorteouders, de adoptieouders en/of de bredere familie.
Terwijl gewone en volle adoptie juridische begrippen zijn die in Vlaamse en federale wetgeving iets zeggen over de juridische gevolgen van adoptie, gaat het bij gesloten en open adoptie over de mate van openheid en/of contact met eerste/geboortefamilie.
Hoewel gewone adoptie juridisch gezien meer garanties biedt dat er openheid is doordat de juridische banden tussen de geadopteerde en de familie van herkomst blijven bestaan, zegt de ene adoptievorm niet per definitie iets over de andere. Zo is het mogelijk dat een persoon ten volle geadopteerd is én op regelmatige basis contact heeft met zijn eerste/geboortefamilie, omdat die gegevens beschikbaar zijn en alle partijen openstaan voor contact. Omgekeerd kan een persoon via gewone adoptie geadopteerd zijn, maar niets weten over de eigen familie en achtergrond, omdat die ten vondeling werd gelegd.
De visie en praktijken rond adoptie zijn de afgelopen decennia sterk veranderd. Communicatieve openheid (i.e. de openheid om binnen het adoptiegezin te praten over adoptie, Brodzinsky, 2006) wordt sterk aangemoedigd bij adoptieouders vanaf de komst van de geadopteerde in het gezin.
Daarnaast wordt het steeds meer in het belang van het kind gezien - maar ook in dat van eerste/geboorteouders en adoptieouders - dat de geadopteerde contact kan houden met eerste/geboortefamilie.
Wil je meer weten over het belang van communicatie openheid en contact? Lees onze andere artikels op de kennisdatabank.
Tekst: Kristien Wouters
Publicatiedatum: oktober 2022
Geadopteerden helpen geadopteerden
Kom via een online platform in contact met andere geadopteerden. Een plaats om vrijuit te kunnen praten over alles wat je bezighoudt. Dat kan anoniem gebeuren, maar geadopteerden kunnen ook gekoppeld worden aan een vaste buddy.
Ga naar a-buddy.be