Contacteer ons of spring binnen op Raas van Gaverestraat 67b in Gent.

Ontdek onze groepsbegeleidingen, en evenementen.

Het laatste nieuws en interessantste weetjes over de wereld van adoptie.

Ontdek een hulpverlener bij jou in de buurt via deze handige adoptiekaart.

19 mei
Interview

Negen jaar geleden adopteerde Linda als bewust alleenstaande mama haar dochter Fee*. Fee kreeg zes jaar geleden de diagnose autisme spectrum stoornis (ASS). De grootmoeder van Linda woont bij het gezin in. Zij heeft dementie. Hoe kijkt Linda naar ouderschap en opvoeden?

1. Hoe zou je jouw gezin en jouw dochter omschrijven?

Ik denk dat wij een warm gezin zijn. Een open en begrijpend gezin ook. Fee is van de geboorte op de hoogte dat ze geadopteerd is. Ze gaf er al een spreekbeurt rond op school. Dat kan allemaal.

Wij zijn ook een bijzonder gezin. Normal is boring. Dat zeggen wij vaak. Onlangs zei Fee nog: “Mama, als kindjes op school zeggen dat ik raar ben, dan zeg ik: ‘Ah dank u, dat is voor mij een compliment.’”

Fee is helemaal anders dan ik. Zij is heel spontaan, heel actief, heel extravert. Lief en grappig ook. En heel eigenwijs en koppig. Ze doet de dingen graag op haar manier. Haar naam is daar een goed voorbeeld van. Officieel is haar naam Tess en de eerste twee, drie jaar van haar leven noemden we haar ook zo, maar op een bepaald moment besliste ze dat ze dat niet mooi vond. Iedereen moest haar Fee noemen. Vanaf dan zijn we haar dus Fee beginnen te noemen en als je je eens per ongeluk vergist, maakt ze heel duidelijk dat dat niet de bedoeling is. (lacht)

2. Zalig, dat klinkt als een dochter met pit! Wat loopt er allemaal goed?

De coronaperiode was voor iedereen moeilijk, maar Fee heeft dat heel goed gedaan. Fee is een heel actief kind met veel hobby’s. Ze doet tumbling, free running, viool. Ze speelt mee in televisieprogramma’s en doet audities. Ze heeft dat nodig om te ontspannen en alle frustraties en stress eruit te krijgen die zij ervaart doordat ze de dingen wat anders begrijpt. De hobby’s lagen door corona grotendeels stil, maar ze heeft het goed doorstaan.

Ook op school gaat het goed mits extra ondersteuning. Fee heeft de diagnose ASS. Ze krijgt daarvoor ondersteuning op school en een tijdje geleden kregen we daarrond ook thuisbegeleiding.

Verder heeft Fee veel vriendinnetjes. Tussen haar en mij gaat het goed. Het enige wat een beetje moeilijk is, is dat de overgrootmoeder gediagnosticeerd is met dementie. Zij woont bij ons in en begrijpt niet meer alles. Doordat Fee een kind is en dan nog met ASS, begrijpt ze sommige dingen ook moeilijk. Het kan enorm botsen tussen die twee.

3. Hoe heb jij de stap naar mama worden ervaren?

Als een droom die uitkwam. Mama worden was iets dat ik al van kleins af aan wou. Ik zei altijd: als ik voor mijn dertigste ‘de ware’ niet vind, ga ik voor adoptie. Uiteindelijk begon ik er zelfs vroeger aan, omdat ik wist dat de procedure lang zou duren en ik geen mama wilde worden op mijn 50e.

Toen ik uiteindelijk het telefoontje kreeg van de adoptiedienst had ik dat totáál niet verwacht. De laatste keer dat ik van hen hoorde, stond ik op de derde plaats. Ze zouden bellen als ik op de eerste plaats stond, maar dat telefoontje heb ik nooit gehad. Ik weet nog dat ik ’s ochtend naar mijn werk reed en op de radio zei men hoeveel dagen er nog waren tot nieuwjaar. Ik dacht: binnenkort zal de adoptiedienst wel bellen om te zeggen dat ik op de eerste plaats sta, want ik had zelf uitgerekend dat dat rond kerst zou zijn. En exact die middag belden ze: “Je mag morgen je dochter komen ophalen.”

Ik was helemaal in shock. Ik denk dat ze dat hoorden, want ze vroegen: “Alé, als je nog wilt hé.” (lacht) Dat was een heel emotioneel moment.

Ik ben dan meteen naar huis gereden om alles in orde te brengen, want ik had wel een slaapkamertje, maar bijvoorbeeld nog geen matrasje. Ik zei tegen de winkelbediende: “Ik heb een matrasje nodig. Dit is de afmeting.” Dat bleek dan geen standaardafmeting te zijn, waardoor ik een andere maat moest nemen waar je handdoeken tussen kon stoppen in afwachting van het juiste matrasje.

4. De dag erna mocht je Fee gaan halen. Welke gevoelens gingen er door jou heen?

Aan de ene kant was ik superblij. Aan de andere kant was ik bang dat er een vergissing was gebeurd. Ik had nooit dat telefoontje gehad waarin ze zeiden dat ik op nummer 1 stond, dus ik bleef maar denken dat ze de foute persoon hadden gebeld. Dat was niet zo. Ik ben Fee effectief wel mogen gaan halen. (lacht)

Daarna begint het wachten, want er is altijd een kans dat de biologische mama zich bedenkt. Op voorhand weet je dat die kans bestaat en denk je dat je jezelf daartegen kan beschermen, maar eens dat die baby er is, hecht je je daar onmiddellijk aan. Ik weet nog dat ik in de schommelstoel in Fees kamertje zat. ‘You're my sunshine’ zong ik altijd ‘s avonds. En dat ik dan begon te wenen, omdat ik dacht: straks is ze hier niet meer. Dus ja, dat was een heel emotionele periode.

5. Je hebt het bewust als alleenstaande moeder gedaan. Hoe heb je die stap naar het ouderschap ervaren zonder partner?

Ik was nooit ouder met een partner, dus ik kan het niet vergelijken. Maar ik heb niet de indruk dat ik het heel anders gedaan of ervaren had mocht ik wel een partner gehad hebben.

Ik heb gelukkig een heel flexibele job en kon meteen adoptieverlof opnemen. Uiteindelijk bleef ik thuis tot Fee 9 maanden was. Ook erna was dat voor mijn werkgever nooit een probleem. Als ik ’s morgens bel en zeg: “Oei, vandaag kan ik niet komen, want Fee is ziek”, dan gaan ze daar flexibel mee om.

Mijn grootouders woonden destijds al bij mij in. Mijn grootvader is ondertussen gestorven, maar mijn grootmoeder was toen nog heel oké. Zij hielp heel veel. Als ik moest werken, bracht zij Fee van en naar de kleuterschool.

6. Zijn er nog mensen op wiens steun je kan rekenen?

Mijn mama en stiefpapa wonen in Frankrijk. Mama vloog meteen naar hier toen ze het nieuws van de adoptie hoorde. Ze is toen een paar weken gebleven. We zien elkaar enkele keren per jaar, maar qua praktische hulp zit er te veel afstand tussen. Mijn zus zie ik regelmatig, maar ook zij woont niet in de buurt, dus Fee afhalen van school en dergelijke zit er niet onmiddellijk in.

Verder heb ik veel aan mijn collega's. Dat zijn allemaal dames met kinderen, dus daar wordt veel gepraat. Ik ervaar dat wel als heel steunend.

7. Elke ouder heeft verwachtingen of dromen over het ouderschap. Voelde jij je zoals je verwacht had of liep dat anders?

Goh. Ze zeggen altijd: “Als je een kind hebt, dan stopt je eigen leven en leef je in functie van dat kind.” Dat is voor een groot stuk zo en ik heb het daar nooit moeilijk mee gehad. Moeder zijn betekent alles voor mij. Als je mij vraagt wie ik ben, dan ben ik in de eerste plaats mama van Fee.

Voordat Fee er was, reisde ik supergraag en -veel. Elke vakantie ging ik ergens anders naartoe, want twee keer hetzelfde wou ik niet. Met zo'n kleintje is ver reizen niet evident, dus ik kocht een vakantiehuisje in Nederland. Sindsdien zitten wij elke vakantie daar. Je hebt er alles en Fee vindt het er geweldig. Eén van de hoogtepunten daar is de bingoavond. Als je mij op voorhand had verteld: “Als Fee er is, ga je altijd op vakantie naar dezelfde plek en ga je bingo spelen”, dan had ik gezegd: “Echt niet, dat zie je van hier!” Maar nu doe ik dat dus en het voelt absoluut niet als een opoffering.

Fee is een heel ander kind dan ik was. Ik was heel rustig, las graag boeken. Zij is heel actief en speelt graag buiten. Een mama die haar ’s avonds in bed stopt en een verhaaltje voorleest, is niet wat Fee wil of verwacht. Dat merkte ik al vroeg. Zij wil liever nog op haar hoofd gaan staan of koprollen maken in bed. In het begin had ik het daar wel moeilijk mee. Dan probeerde ik haar in die rol te dwingen, maar dat werkt niet hé.

8. Heb jij professionele ondersteuning gevonden of gemist in die eerste periode?

Toen Fee twee was, nam ik contact op met het Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen (COS), omdat ik het gevoel had dat er iets niet oké was. Mijn omgeving, mijn grootmoeder, zelfs onze huisarts zei dat Fee een perfect normaal kind was. Toch voelde ik dat er in haar contactname en manier van doen iets niet helemaal was zoals je het zou verwachten. Misschien is dat beroepsmisvorming als psycholoog.

Ik liet Fee dus onderzoeken. Het COS vermoedde dat er een stoornis was, maar ze wilden nog wachten totdat Fee met school gestart was. Een jaar erna vond er een nieuw onderzoek plaats en is de diagnose ASS effectief gesteld. Ik vroeg op school meteen ondersteuning aan voor Fee en sindsdien kreeg ze dat elk schooljaar. Toen was dat nog GON, nu is dat het ondersteuningsteam.

Twee jaar geleden kreeg ik ook een jaar thuisbegeleiding, omdat het thuis heel moeilijk liep met de dagdagelijkse structuur zoals opstaan en aankleden, maar vooral met schoolse dingen.

Huiswerk blijft moeilijk. Fee kan dat op 10 minuutjes afhebben, maar we maken daar dan vaak eerst een uur ruzie over. Alles wat haar opgelegd wordt vanuit school of hobby’s gaat eigenlijk moeilijk en geeft enorm veel stress. Momenteel loopt dat wel oké hoor. Ik kan ook altijd contact opnemen met de thuisbegeleiding mocht het nodig zijn.

9. Welke ouder wil jij graag zijn voor je dochter?

Ik probeer me aan te passen aan wat Fee nodig heeft. Mede door de thuisbegeleiding begrijp ik beter wat dat is. Ik probeer haar de vrijheid te geven om te zijn wie zij is, ook al is dat anders dan ik mij had voorgesteld of hoe ik vroeger was.

Voordat Fee er was, dacht ik dat ik een heel overbeschermende moeder zou zijn, maar ik denk dat ik haar een vrij relaxte, losse opvoeding geef. Ik probeer haar ook zoveel mogelijk dingen zelf te laten doen. Voor school smeer ik haar boterhammetjes nog, maar als het vakantie is en ze wil ontbijten, kan ze dat zelf pakken hé. Ik ben door mijn oma opgevoed. Zij deed alles voor mij. Totdat ik ging werken, smeerde zij mijn boterhammen. Mijn oma was heel warm, maar ook heel overbeschermend. Ik wil Fee toch wat sneller zelfstandigheid meegeven en laten inzien hoe de wereld werkt.

Fee mag redelijk wat. We wonen in een heel klein dorpje met weinig verkeer en zonder al te gevaarlijke plekken. Ze mag van mij dan ook buiten spelen met haar vriendinnetjes op een speelpleintje hier in de buurt. Soms is het wel moeilijk om het evenwicht te vinden. Fee is nog maar 9. Ik kan ook niet zomaar alles toelaten. Als de buurmeisjes van 13 jaar om 20u nog komen vragen of Fee mag buitenspelen tot 22u, dan is dat moeilijk. Wat kan ik haar laten doen en welke regels mogen niet gebroken worden? Daar ben ik wel mee bezig.

10. Wat zijn kwaliteiten van jou en je dochter die helpen om de ouder te zijn die je wil zijn?

Ik denk dat ik heel rustig ben en kan blijven. Alé, dat heeft de thuisbegeleiding toch gezegd. (lacht) Ik ben niet iemand die snel boos wordt of in paniek raakt. Daarnaast denk ik dat ik heel, heel open sta voor mensen die iets anders nodig hebben of iets anders zijn en dat ik bereid ben om te zoeken naar oplossingen die werken. Dus dat zijn mijn sterktes: rust en openheid.

Bij Fee denk ik aan haar vasthoudendheid. Als ik het niet begrijp, dan zal ze wel vasthouden totdat ik het wel begrijp. En als ze doorheeft dat iets echt niet kan, aanvaardt ze dat. Ondanks het feit dat sociale situaties niet altijd even duidelijk zijn voor haar door die ASS, heeft ze daarin toch een redelijk goed inzicht. Dat vind ik heel knap.

11. Omgekeerd, welke kenmerken bij jou en je dochter zorgen ervoor dat je niet altijd de ouder bent die je zou willen zijn?

Soms wil ik het iedereen te veel naar de zin maken, inclusief mijn dochter. Daardoor neem ik niet altijd de beslissingen die ik zou moeten nemen. Ik verwees er nu al een paar keer naar, maar toen de thuisbegeleiding op zijn einde liep, vroeg ik wat zij als externen nog als werkpunt zagen. Zij zeiden toen dat ik vooral nog moest leren om dingen voor mezelf te doen.

En zoals ik al zei, is Fee superactief. Zij is echt een stuiterballeke van ’s morgensvroeg tot ‘s avonds laat. Zelfs ’s nachts in bed zit ze niet stil. Als we eens op vakantie zijn en we moeten in één bed slapen, word ik wakker onder de blauwe plekken. (lacht) Het is heel goed dat ze altijd bezig is, maar soms is ze daardoor enorm druk. Voor iemand die van nature rustig is, is dat niet altijd even gemakkelijk.

12. Ouders zijn er in alle soorten en maten, maar als jouw situatie anders is dan wat je vaak rondom je ziet, dan kan dat vragen oproepen. Ervaar je in je ouderschap dat je zogezegd ‘anders’ bent dan andere ouders?

Ik heb dat vooral in het begin sterk ervaren, omdat de politie en de maatschappelijk assistent langskwamen in het kader van de adoptieprocedure. Daardoor had ik het gevoel dat ik me moest verantwoorden en dat ik moest bewijzen dat ik het kon als adoptieouder en als alleenstaande ouder. Dat is heel anders dan bij ouders die bevallen van hun kind.

Na verloop van tijd raakte dat wel op de achtergrond. Soms heb ik nog het gevoel dat ik het extra goed moet doen, omdat ik een beetje in een uitzonderingspositie zit, maar ik zit daar niet elke dag mee in mijn hoofd.

13. Welke waarden wil je doorgeven aan je dochter?

Ik wil vooral doorgeven dat zij oké is en dat ze niet te veel moet inzitten met wat anderen denken of doen. Het belangrijkste is dat Fee oké vindt wat ze doet en wie ze is. Toen ik opgroeide, was ik vaak bezig met wat andere mensen zeiden en dachten. Ik wil niet dat zij dat ervaart.

Ondanks het feit dat Fee niet te veel moet inzitten met andermans mening, verwacht ik wel dat ze respectvol is. Als haar vriendinnetjes op school ‘hallo’ zeggen, dan wil ik dat ze ‘hallo’ terugzegt, wat voor haar niet altijd evident is trouwens. Als ze een kindje niet leuk vindt, moet ze daar niet mee spelen, maar ik vind het toch belangrijk dat ze een basisbeleefdheid kan tonen.

14. Ben jij bewust bezig met de manier waarop je Fee opvoedt?

Ja, ik denk het wel. Natuurlijk, het is niet dat ik elke morgen denk: hoe ga ik ze vandaag opvoeden? Maar ik denk dat je als ouder toch altijd nadenkt of je juist bezig bent. Als Fee iets doet wat niet zo oké is, kan ik denken: oei, is dat het gevolg van mijn opvoeding? Maar soms ook juist het tegenovergestelde van: wauw, ik ben precies goed bezig. (lacht)

15. Op social media zie je vaak enkel de leuke momenten. Dat kan voor druk zorgen bij ouders. Ervaar jij soms druk om de perfecte mama te zijn?

Nee, ik voel die druk eigenlijk niet, noch van Fee noch van de buitenwereld. Ik wil een goede mama zijn, maar perfect kan niet hé. Ik ben ook helemaal niet zo bezig met sociale media. In elk gezin zijn er momenten dat de kinderen gillend onder tafel liggen. Dat wordt uiteraard niet getoond op tv of internet, maar dat is er wel bij iedereen.

Hoewel ik niet vind dat ik perfect moet zijn, moet het wel goed genoeg zijn. Soms vind ik dat ik dingen doe die niet helemaal oké zijn. Daar reken ik mezelf vrij fel op af. De thuisbegeleiding heeft een paar keer gezegd dat ik minder streng moet zijn voor mezelf. Ik probeer dat. Dan denk ik: ja, ik ga fouten maken, iedereen maakt fouten, doe het volgende keer beter.

Dit interview vond plaats in het kader van het belevingsonderzoek van EXPOO rond ‘ouderschap in een diverse samenleving’. Steunpunt Adoptie werkte hieraan mee door verschillende adoptieouders te interviewen.

*Om privacyredenen werden de namen in dit interview gewijzigd.

Interview: Kristina Van Remoortel, educatief & nazorgmedewerker
Tekst: Kristien Wouters, educatief medewerker

Gepost in: Interview

02 dec
Vacature
Word jij onze nieuwe collega?! Wij zoeken een administratief medewerker en een medewerker co…
28 nov
Hulpverlener in de kijker
Groepspraktijk Kompas is een multidisciplinaire praktijk op onze adoptiekaart die zich al dertig…
15 nov
Boekbespreking
Lise, nazorgmedewerker bij Steunpunt Adoptie, las het boek 'Whatever Next?: On Adult Adoptee Ide…
15 okt
Actueel
Steunpunt Adoptie geeft de nazorg voor en met adoptiebetrokkenen graag een duwtje in de rug! …