De Praktijk voor Psychodiagnostiek en Psychotherapie staat al enkele jaren op onze adoptiekaart. Wij spraken met Els Goethals, psychologe en traumatherapeut, over haar praktijk in Scherpenheuvel-Zichem.
Vertel eens iets over jezelf?
Ik ben Els. Ik ben psychologe en werk vooral met kinderen, jongeren en soms ook volwassenen waarbij er sprake is van enkelvoudig of complex trauma. Als therapievorm gebruik ik voornamelijk EMDR in combinatie met andere methodologieën.
Wat is jouw link met adoptie?
Mijn link met adoptie is vooral het therapeutisch werken met kinderen, jongeren en volwassenen met een traumaverhaal. Adoptie kan ervoor zorgen dat er trauma ontstaat: vroegkinderlijke ervaringen voor de adoptie kunnen op de voorgrond staan, maar ook verlieservaringen of hechtingsproblemen.
Ik werk vooral met adoptiekinderen, pleegkinderen of kinderen die in een leefgroep verblijven of verbleven hebben. Vaak is de problematiek bij deze kinderen gelijklopend. Ze hebben iets ingrijpends ervaren, ondervinden regulatieproblemen of ervaren moeilijkheden om zich te hechten door een onderliggend trauma.
Wat adoptiekinderen betreft, zie ik op dit moment vooral kinderen die uit het buitenland geadopteerd werden. Vaak werden deze kinderen op latere leeftijd geadopteerd (peuterleeftijd en ouder) waardoor ze in het land van herkomst soms al negatieve ervaringen opdeden (bv. opgroeien in schrijnende omstandigheden in een weeshuis). Deze ervaringen worden in het lichaam opgeslagen. Omdat ze op latere leeftijd geadopteerd worden, is er soms in het land van herkomst nog geen goede basis gelegd naar hechting toe. Wanneer ik werk met adoptiekinderen, gaat het telkens over een langdurig traject: de adoptieouders worden hier bij voorkeur in betrokken.
Waarom is het belangrijk om adoptieouders te betrekken?
Als kinderen op jonge leeftijd iets ingrijpends meemaken met onvoldoende kans op herstel, heeft dat een grote impact op de ontwikkeling van hun hersenen. Hierdoor komt hun normale ontwikkeling in het gedrang, waardoor ze emotioneel jonger kunnen functioneren dan wat we van hun leeftijd kunnen verwachten. Als kinderen jonger functioneren dan hun leeftijd, dan hebben we ouders en de omgeving nodig om kinderen te ondersteunen en samen aan de slag te gaan zodat de aanpak afgestemd verloopt op de ontwikkeling van kinderen opdat ze verder kunnen groeien. We kunnen dus niet zonder de context.
Daarnaast is er bij veel kinderen met een adoptieverhaal sprake van hechtingstrauma. Hechtingstrauma gaat over trauma dat ontstaan is door onvoldoende basisveiligheid te ervaren in de relatie tijdens de eerste levensmaanden/jaren (bv. niet goed verzorgd worden, zich niet hebben kunnen hechten aan iemand, confrontatie met onvoorspelbaarheid en onveiligheid). Herstel in de hechting ontstaat ook in de relatie, voornamelijk in relatie met belangrijke anderen. Daarom is het heel belangrijk om ouders te betrekken.
Voor pubers kan dat een ander verhaal zijn. Zij hebben soms een eigen plek nodig voor zichzelf om op verhaal te kunnen komen. Toch probeer ik met hen te zoeken hoe we hun ouders kunnen betrekken in therapie.
Op welke manier betrek je adoptieouders?
De manier waarop ik adoptieouders betrek, is individueel verschillend en afgestemd op ieder kind/gezin. Soms organiseer ik de sessie samen met ouders en kinderen. Soms zie ik afwisselend het kind en de ouders.
Ik merk dat het vaak moeilijk is om ouders te betrekken. Zij zoeken hulp voor hun kind en willen dat er voor hun kind een oplossing komt. Ik probeer breder te kijken: wat hebben de ouders nodig om tot een oplossing te komen? Wat is hun verhaal om tot adoptie te komen? Wat dragen zij mee vanuit hun verleden? Het kan heel helend zijn om dat in het gezin te kunnen bespreken. Ik zie dat het helend werkt om samen tot een verhaal te komen, zowel voor de adoptieouders als de adoptiekinderen. Bovendien geloof ik dat we een meer veilige context kunnen creëren voor het kind als ouders zich bewust zijn van hun eigen voorgeschiedenis, hechtingsstijl en trauma’s.
Met adoptiekinderen werk ik vaak met de verhaaltechniek. Het is helend om een verhaal hebben, met een begin (voor de adoptie), midden (de adoptie), en einde (nu). Vaak missen we informatie over hoe het was voor de adoptie, in het gezin of het land van herkomst. Bijvoorbeeld: uit welk gezin kom ik, wat was de reden dat mijn biologische ouders niet voor me konden zorgen, waarom hebben mijn adoptieouders me geadopteerd? Ik merk dat het voor adoptiekinderen heel betekenisvol kan zijn om verhaal te maken rond deze ontbrekende stukken en daarmee met EMDR aan de slag te gaan.
Er is een grote vraag naar psychologische begeleiding bij trauma. Hoe heb jij het afgelopen twee jaar ervaren?
Door de coronamaatregelen vielen vele gewone copingstrategieën weg. Mensen met een traumatisch verleden hebben vaak weinig copingmechanismen en als die coping wegvalt, dan biedt dat heel veel onveiligheid. Niet naar school kunnen gaan heeft de normale ontwikkeling van kinderen erg bemoeilijkt. Wij zagen vooral veel jongeren die zich (opnieuw) aanmeldden. Ook nieuwe traumatische ervaringen, zoals een ziekenhuisopname of overlijden van een familielid door corona, speelden mee.
Hoe kan men jou bereiken?
Momenteel hebben wij een aanmeldingstop, maar eens onze wachtlijst is weggewerkt, is het de bedoeling dat je snel bij ons terecht kan. Alle vragen kan je stellen aan onze secretariaatsmedewerker Hadewig via:
- E-mail: secretariaatpsychotherapie2@gmail.com
- Telefoon: 013 29 44 73
- Contactformulier op onze website
Gepost in: Hulpverlener in de kijker
