De adoptiewetgeving in Vlaanderen wordt momenteel hervormd. Hieronder vind je een overzicht van de meest recente gebeurtenissen.

Eerdere berichten en updates vind je hier:

• Publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie (september 2021) 
• Een overzicht van de hervorming van de adoptiewetgeving in Vlaanderen: krijtlijnen, beslissingskader en hoorzittingen (februari 2022)
• Update 1: stakeholdersbevraging (oktober 2022) 
• Update 2: beleidsvoorstellen, extra zorg en begeleiding voor adoptiebetrokkenen, resultaten van de eerste screeningsronde, oproep erkenning interlandelijke adoptiedienst (maart 2023)
• Update 3: resultaten van de tweede screeningsronde, bezwaar erkenning interlandelijke adoptiedienst (december 2023)

Oproep: onderzoek inhoud adoptiedossiers

In voorjaar 2019 kwamen er meldingen over mogelijke misstanden bij adopties uit Ethiopië.

Naar aanleiding daarvan richtte toenmalig Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen, een expertenpanel interlandelijke adoptie op om ‘een diepgaand onderzoek te voeren naar adopties uit het verleden’. Dat leidde tot de publicatie van hun eindrapport in september 2021.

Daarnaast maakte de Vlaamse Regering budget vrij om onderzoek te voeren naar mogelijke onregelmatigheden in individuele adoptiedossiers uit Ethiopië in de periode 1997-2015. Voor 12 gezinnen werd effectief een onderzoek opgestart.

In november 2023 werden de eerste conclusies van de individuele onderzoeken bekendgemaakt. Daaruit blijkt dat inhoud van sommige Ethiopische adoptiedossiers verschilt met de realiteit (bv. ouders of familieleden die nog in leven blijken te zijn terwijl in het dossier anders wordt beweerd, eerste ouders die niet vrijwillig afstand deden van hun kind).

Huidig Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Hilde Crevits, verklaarde daarop: “Het idee dat de adopties mogelijk niet correct verliepen, heeft een enorme impact op de betrokkenen. En dat mogen we niet minimaliseren. Dit nieuws zal ongetwijfeld opnieuw andere geadopteerden of adoptieouders aan het nadenken zetten over hun situaties, mogelijks duiken er opnieuw twijfels op. Ik wil daarom een oproep doen aan elke geadopteerde of adoptieouder die zelf met vragen zit of steun wenst, om de hand uit te reiken naar het Vlaams Centrum voor Adoptie.”

Minister Crevits lanceerde een brede oproep om melding te maken bij het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) wanneer je vragen, twijfels of bezorgdheden hebt over je adoptiedossier of het adoptiedossier van je kind, ongeacht het geboorteland. Ook ouders die (gedwongen) afstand deden en met vragen zitten, kunnen melding maken. Dat kan tot eind februari via dit formulier of door rechtstreeks contact op te nemen met het VCA via 02 533 14 76 (of 77) of adoptie@opgroeien.be. Vanaf maart 2024 zal het VCA met de personen die melding maakten, bekijken waar de twijfels vandaan komen en nagaan of een onderzoek nodig/mogelijk is.

Uitblijven erkenning van de dienst interlandelijke adoptie

De Vlaamse Regering besliste op 24 mei 2019 dat er vanaf 1 juli 2023 nog maar 1 dienst voor interlandelijke adoptie erkend zou kunnen worden. Hiertoe lanceerde Opgroeien in maart 2023 een oproep om een erkenning aan te vragen als dienst voor interlandelijke adoptie. Twee erkenningsaanvragen (de ene door Het Kleine Mirakel, de andere door VIA) werden ingediend, waarbij Opgroeien in juni 2023 het voornemen bekend maakte om Het Kleine Mirakel als enige interlandelijke adoptiedienst te erkennen. Hiertegen werd bezwaar ingediend door VIA. Dit bezwaar werd in november 2023 ontvankelijk verklaard, waardoor de beslissing over de erkenning bij minister Crevits te liggen kwam.

Op basis van voorlopige conclusies van onderzoeken over het verleden, bijkomende meldingen en klachten en de juridische strijd tussen de bestaande interlandelijke diensten (zie ook de commissievergadering in het Vlaams Parlement van 28 november 2023), besliste minister Crevits op 15 december 2023 om voorlopig geen nieuwe dienst voor interlandelijke adoptie te erkennen totdat een nieuw decreet gestemd is om wantoestanden in adoptie in de toekomst zoveel mogelijk te vermijden. Voor kandidaat-adoptieouders betekent dit dat er geen nieuwe bemiddelingsovereenkomsten worden afgesloten voor interlandelijke adoptie.

Daarenboven besliste het VCA om voorlopig geen infosessies voor adoptie te laten doorgaan en geen instroombeheer voor interlandelijke adoptie toe te passen tot de definitieve goedkeuring van het nieuwe decreet interlandelijke adoptie. Een decreetwijziging impliceert namelijk dat de procedure er binnenkort (gedeeltelijk) anders kan gaan uitzien, waardoor de inhoud van het voorbereidingstraject mogelijk achterhaald zal zijn.

Het nieuwe decreet werd op 15 september 2023 al een eerste keer door de Vlaamse Regering goedgekeurd, maar wacht nog op definitieve goedkeuring.

Het volledige persbericht van minister Crevits lees je hier, alsook vind je hier een overzicht van de hervorming van de adoptiewetgeving door het VCA.

Tijdens de eindejaarsperiode zullen wij niet bereikbaar zijn van maandag 25 december tot en met woensdag 3 januari. Je kan ons een mailtje sturen, wij contacteren je nadien.

Vanaf donderdag 4 januari zijn we opnieuw telefonisch bereikbaar van 9u tot 12u en van 13u tot 16u.

Eind november riepen minister Crevits en het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) op om contact op te nemen met VCA wanneer je vragen, twijfels of bezorgdheden hebt over je adoptiedossier of het adoptiedossier van je kind, ongeacht het geboorteland. Ook ouders die (gedwongen) afstand deden en met vragen zitten, kunnen melding maken. De oproep lees je hier.

In een webinar geeft Steven Valckx, stafmedewerker bij het VCA, meer informatie over de context van deze oproep, de manier waarop je melding kan maken en wat er met je melding zal gebeuren. Bekijk de webinar hier.

Wil je je twijfels of bezorgdheden rond de afstandname, je adoptiedossier of dat van je kind melden? Dat kan tot eind februari via dit formulier. Je kan ook rechtstreeks contact opnemen met het VCA via 02 533 14 76 (of 77) of adoptie@opgroeien.be. Het VCA zal vanaf maart 2024 met jou bekijken waar de twijfels vandaan komen en nagaan of een onderzoek nodig is.

In de webinar wordt de link gelegd naar o.a.:
- Expertenpanel Interlandelijke Adoptie 
- Wetsontwerp houdende diverse bepalingen in burgerlijke en gerechtelijke zaken 
- Toolkit for Preventing and Addressing Illicit Practices in Intercountry Adoption

Praatavonden voor geadopteerden en adoptieouders

De stap zetten om je twijfels bekend te maken is niet eenvoudig, misschien confronterend of kwetsbaar. Weet dat je altijd bij Steunpunt Adoptie via 078 15 13 27 of nazorg@steunpuntadoptie.be en a-Buddy terecht kan voor een gesprek.

a-Buddy en Steunpunt Adoptie in samenwerking met Vereniging voor Adoptiekind en Gezin (VAG) organiseren alvast deze praatavonden:

• woensdag 10 januari 2024: Online praatavond voor geadopteerden (a-Buddy ism Adoptie Schakel Connecteert en andere belangengroepen die nog gecommuniceerd worden)
• donderdag 11 januari 2024: Online praatmoment voor adoptieouders (Steunpunt Adoptie ism VAG)
• zaterdag 3 februari 2024: Live praatmoment voor geadopteerden (a-Buddy ism Adoptie Schakel Connecteert en andere belangengroepen die nog gecommuniceerd worden)

De publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie in september 2021 leidde tot een reeks politieke beslissingen om een nieuw kader voor interlandelijke adoptie tot stand te brengen. We houden jullie graag op de hoogte van de meest recente gebeurtenissen.

Eerdere berichten en updates daarover vind je hier:

• Publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie (september 2021) 
• Een overzicht van de hervorming van de adoptiewetgeving in Vlaanderen: krijtlijnen, beslissingskader en hoorzittingen (februari 2022) 
• Een eerste update van de hervorming van het adoptiebeleid: stakeholdersbevraging (oktober 2022) 
• Een tweede update van de hervorming van het adoptiebeleid: beleidsvoorstellen, extra zorg en begeleiding voor adoptiebetrokkenen, resultaten van de eerste screeningsronde, oproep erkenning interlandelijke adoptiedienst (maart 2023)

28 november 2023 - Resultaten tweede screeningsronde van herkomstlanden voor adoptie

Naar aanleiding van de publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie gaf de Vlaamse Regering de opdracht aan Opgroeien om de samenwerking met herkomstlanden te screenen.

In februari maakte Opgroeien de resultaten over de samenwerking met 5 herkomstlanden bekend. In november werden ook de resultaten over de overige 13 herkomstlanden gepubliceerd.

Met 9 landen wordt de samenwerking voortgezet, met 4 landen wordt de samenwerking stopgezet. Voor 5 landen is bijkomend onderzoek nodig.

• Voortzetting van samenwerking: Bulgarije, Chili, Colombia, Filipijnen, Honduras, Portugal, Peru, Thailand, Zuid-Afrika
• Verduidelijking van samenwerking is nodig via een werkbezoek: Burkina Faso, Hongarije, India, Togo, Kazachstan
• Stopzetting van samenwerking: Gambia, Haïti, Marokko, Vietnam

De samenwerking met Ghana werd na het afwerken van de proefdossiers al stopgezet. Dit land werd niet verder gescreend. De samenwerking met China staat voorlopig on hold op initiatief van het herkomstland zelf.

De nota’s waarop deze beslissingen werden gebaseerd, vind je hier en hier.

Erkenning van de dienst interlandelijke adoptie

Op 24 mei 2019 besliste de Vlaamse Regering dat er vanaf 1 juli 2023 nog maar 1 dienst voor interlandelijke adoptie wordt erkend in plaats van 3. Hiertoe organiseerde Opgroeien afgelopen maart een oproep om een erkenning aan te vragen als dienst voor interlandelijke adoptie.

Opgroeien ontving twee erkenningsaanvragen: van adoptiedienst Het Kleine Mirakel en van adoptiediensten FIAC-Horizon en Ray of Hope die samen een erkenningsaanvraag indienden onder de naam ‘Vlaamse Interlandelijke Adoptiedienst’ (VIA).

In juni maakte Opgroeien haar voornemen bekend om Het Kleine Mirakel als enige interlandelijke adoptiedienst te erkennen. Daaropvolgend diende VIA vzw een bezwaar in tegen het voornemen van Opgroeien om haar niet te erkennen als interlandelijke adoptiedienst. Dit bezwaar werd ontvankelijk verklaard en overgemaakt aan de adviescommissie voor Voorzieningen van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.

Op 9 november verklaarde de adviescommissie het bezwaar gegrond. Hierdoor beslist Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Hilde Crevits, nu over het dossier.

Organiseer je als groep of vereniging van adoptiebetrokkenen een activiteit? Tot 17 november kan je een projectaanvraag indienen bij Steunpunt Adoptie voor financiële steun en mogelijkheid tot begeleiding.

Bekijk hier alle info en de voorwaarden om deel te nemen. Een project indienen doe je via dit formulier. Veel succes!

Begin april ’23 lanceerden we een oproep. Organisaties voor adoptiebetrokkenen konden ideeën indienen voor een gezamenlijk project, in samenwerking met minstens 2 andere organisaties. De indieners kwamen in aanmerking voor een eenmalige incentive, bestaande uit financiële steun en mogelijkheid tot begeleiding.

Steunpunt Adoptie lanceerde deze eenmalige oproep in het kader van de beleidsactie ‘uitbouw laagdrempelige zorg en begeleiding’ en de beleidsaanbeveling ‘professionele uitbouw van lotgenotencontact voor adoptiebetrokkenen’ van de werkgroep ‘zorg en begeleiding’.

We ontvingen 4 mooie aanvragen. Een onafhankelijke jury beoordeelde deze aanvragen op basis van het ingediende dossier en een voorstellingsronde van alle projecten.

Uit de ontvangen aanvragen selecteerde de jury ‘Round & about adoption’ als beste project. We wensen de initiatiefnemers van het project dan ook alvast proficiat!

Ook de andere indieners willen we bedanken voor de mooie projecten en de inzet die zij getoond hebben om hun project voor te stellen.

Round & about adoption

Het team van Round & about adoption bestaat uit Binnenlandsgeadopteerd.be, Vereniging voor Adoptiekind en Gezin, Adoptie Schakel Connecteert en a-Buddy.

Wat houdt hun project precies in? We vroegen het aan de initiatiefnemers zelf.

Een rotonde, a roundabout, round & about, round & about adoption…

Draaien op een rotonde en de afslag missen, je doet de toer opnieuw en twijfelt nog steeds welke afslag je moet nemen. Iedereen voelt zich weleens onzeker.

Dat gevoel komt vaak voor bij geadopteerden. Hoe leer je meer zekerheid te creëren? Welke handvaten kan je grijpen om uit deze situatie te geraken? Via inspirerende verhalen willen we die handvaten iets grijpbaarder maken.

Elk verhaal is anders, ieder beleeft haar of zijn adoptie of band met geadopteerden op zijn eigen manier. Er gaan veel verschillende, tegenstrijdige gevoelens mee gepaard. Door ieder zijn verhaal te laten brengen, proberen we de complexiteit weer te geven. Zo proberen we de maatschappij meer te sensibiliseren.

Via een podcast willen we adoptiebetrokkenen (eerste ouders of geboorteouders, geadopteerden, adoptieouders, partners van geadopteerden, volwassen kinderen van geadopteerden, andere familieleden, vrienden, leerkrachten, …) aan het woord laten.

De nood en het idee van dit project komt uit het dominante maatschappelijke discours dat adoptie alleen een sprookje zou zijn. We willen met het delen van verhalen de schaduwzijde mee belichten, zonder de gevoelens van goede verhalen teniet te doen. We willen vooral een realistisch beeld rond adoptie scheppen.

We zullen een oproep plaatsen via verschillende media. Op die manier willen we zoveel mogelijk adoptiebetrokkenen bereiken. Hiermee willen we aantonen dat de adoptiedriehoek niet meer up to date is. Er zijn veel meer personen bij betrokkenen dan de adoptiedriehoek alleen. Denk bijvoorbeeld aan partners van, kinderen van,…

We zullen daarnaast werken aan een concrete werkbundel voor onder andere het onderwijs. Op die manier kunnen meerdere mensen aan de slag met ons materiaal om zo de maatschappij adoptiesensitiever te maken.

We zullen een event organiseren in november 2024. Hier zullen we de kans grijpen om de podcast te delen met de wereld. Iedereen is welkom om naar de verhalen te komen luisteren en in gesprek te gaan met lotgenoten.

Het lotgenotencontact, de maatschappij adoptiesensitiever maken, het onderwijs concrete tools aanbieden, het netwerken, de nazorg en de (h)erkenning staan centraal in dit project.

We gaan enthousiast aan de slag. Tot snel!

Maak jij deel uit van een organisatie voor adoptiebetrokkenen en heb je ideeën voor een gezamenlijk project, in samenwerking met minstens 2 andere organisaties? Dan kom jij misschien in aanmerking voor deze eenmalige incentive! Tot 31 mei 2023 kan je een projectaanvraag indienen bij Steunpunt Adoptie voor financiële steun (€ 2500) en mogelijkheid tot begeleiding.

Steunpunt Adoptie lanceert deze eenmalige oproep in het kader van de beleidsactie ‘uitbouw laagdrempelige zorg en begeleiding’ en de beleidsaanbeveling ‘professionele uitbouw van lotgenotencontact voor adoptiebetrokkenen’ van de werkgroep ‘zorg en begeleiding’.

Hier vind je meer info en de voorwaarden om deel te nemen. Een project indienen kan via dit formulier. Veel succes!

Benieuwd hoe 2022 eruit zag voor Steunpunt Adoptie? Lees er alles over in ons nieuwe jaarverslag! Bekijk je liever alles in een oogopslag? Check dan onze infografiek met alle relevante cijfers.

Of zoom je graag in op a-Buddy? Ook dit jaar heeft a-Buddy een eigen jaarverslag!

De voorbije maanden berichtten we meermaals over nieuwe ontwikkelingen die plaatsvinden in functie van een vernieuwd systeem voor (interlandelijke) adoptie. Die berichten kan je hier terugvinden:

• Publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie (september 2021)
• Een overzicht van de hervorming van de adoptiewetgeving in Vlaanderen (februari 2022)
• Een eerste update van de hervorming van het adoptiebeleid (oktober 2022)

Ook in 2023 stond de hervorming van het adoptiebeleid niet stil. Hieronder vind je een overzicht van wat er in de eerste maanden van dit jaar beslist en gecommuniceerd werd.

3 januari 2023 - Beleidsvoorstellen hervorming adoptie, in verbinding met pleegzorg

Agentschap Opgroeien kreeg de opdracht om een adoptiebeleid uit te schrijven binnen de krijtlijnen die de Vlaamse Regering vastlegde. In 2022 werd daarbinnen ingezet op 3 werven:

1. versterken van de partnerschappen met de herkomstlanden,
2. verbinden van pleegzorg en adoptie,
3. inzetten op nazorg en begeleiding bij adoptie.

Hier vind je het eindresultaat van de beleidsvoorstellen van beide werkgroepen, zoals deze aan het kabinet van Minister Crevits werden voorgesteld op het afsluitmoment van 15 december 2022.

In 2023 zal Opgroeien hiermee verder aan de slag gaan, onder andere door verder vorm te geven aan een nieuw ontwerpdecreet voor adoptie en aanpassingen aan de regelgeving voor pleegzorg.

6 februari 2023 - Extra zorg en begeleiding voor adoptiebetrokkenen

Minister Hilde Crevits besliste om enkele van de gepresenteerde beleidsvoorstellen onmiddellijk uit te voeren aan de hand van een eenmalige projectsubsidie voor Steunpunt Adoptie.

Steunpunt Adoptie krijgt een extra opdracht die uit drie delen bestaat:

• de kennis rond adoptie in Vlaanderen verder uitdiepen: onder meer binnen onderwijs en hulpverlening moet het thema adoptie sterker ingebed worden zodat leerkrachten en hulpverleners sensitiever kunnen omgaan bij vragen van kinderen en jongeren met een adoptieverhaal
• lotgenotencontacten rond adoptie verder verankeren en professionaliseren
• voorbereiden van de verdere uitrol van de overige beleidsvoorstellen

Ook het Afstammingscentrum krijgt een bijkomende subsidie om zowel de psychosociale ondersteuning voor, tijdens en na elke zoektocht naar afstamming alsook de centrale databank van het centrum verder uit te breiden.

Hier vind je meer uitleg over de extra projectsubsidies.

15 februari 2023 - Resultaten eerste screeningsronde van herkomstlanden voor adoptie

Naar aanleiding van de publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie in september '21 gaf de Vlaamse Regering de opdracht aan Opgroeien om de samenwerking met herkomstlanden in het kader van interlandelijke adoptie te screenen.

In februari 2023 maakte Opgroeien de resulaten van de eerste screeningsronde bekend:

• de samenwerking met Portugal, Columbia en Zuid-Afrika wordt voortgezet;
• de samenwerking met Vietnam wordt stopgezet;
• een definitieve beslissing over de samenwerking met Kazachstan wordt gemaakt na verder onderzoek (intussen loopt de samenwerking door).

In dit persbericht vind je meer informatie over de screeningsronde.

2 maart 2023 - Oproep aanvraag erkenning dienst interlandelijke adoptie

Op dit moment zijn er drie diensten voor interlandelijke adoptie erkend in Vlaanderen. Het Besluit van de Vlaamse Regering van 24 mei 2019 bepaalt dat er maar een dienst voor interlandelijke adoptie kan worden erkend. Opgroeien organiseert daarom een oproepronde voor alle organisaties met interesse om deze erkenning aan te vragen.

In dit persbericht lees je alles over de oproep.

Op 1 juli 2023 zal de nieuwe erkende dienst voor interlandelijke adoptie van start gaan.

Vandaag vieren we de de 33e verjaardag van het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Op 20 november 1989 werd het Kinderrechtenverdrag namelijk goedgekeurd op de algemene vergadering van de Verenigde Naties. Eén van de basisprincipes van het verdrag is dat het belang van het kind een eerste overweging vormt bij alle maatregelen betreffende kinderen. Als het gaat over adoptie is het belang van het kind zelfs de voornaamste overweging. Maar hoe kunnen we het belang van het kind invullen? Daar bestaat veel onduidelijkheid over.

Artikel 21 van het Kinderrechtenverdrag stelt: “De Staten die partij zijn en die de methode van adoptie erkennen en/of toestaan, waarborgen dat het belang van het kind daarbij de voornaamste overweging is.” Terwijl er in de algemene bepaling in artikel 3 over a primary consideration wordt gesproken, is het belang van het kind in artikel 21 dat handelt over adoptie the paramount consideration. Maar wat betekent dit juist? Welke invulling krijgt dit begrip? En wie bepaalt dat?

Advies van het Kinderrechtencommissariaat

In het advies van het Kinderrechtencommissariaat ‘Naar een krachtiger kinderrechtenkijk op interlandelijke adoptie’ dat op 21 december 2021 werd gepubliceerd naar aanleiding van de publicatie van het eindrapport van het expertenpanel interlandelijke adoptie, staat:

“Wat in het belang van het kind is, staat niet vast. Er is nergens een definitie van wat dat belang precies is. Het gaat om een flexibel en aanpasbaar concept. Zo kan je op verschillende manieren invullen wat in het belang van het kind is. Al die invullingen zijn bovendien plaats-, persoons-, tijd- en cultuurgebonden. Het is dus denkbaar dat bij één beslissing tegenstrijdige invullingen ingeroepen worden en dat elke invulling rechtvaardigt dat je het belang van het kind inroept. Daarom schiet een algemene verwijzing naar het belang van het kind (‘het is in het belang van het kind om …’) tekort. In elke beslissing of elke maatregel die een impact heeft op het kind of de jongere vóór, tijdens of na de adoptie, moet het belang van het kind verder inhoudelijk geconcretiseerd worden door verschillende criteria vast te leggen om dat belang beter en effectiever te beoordelen en te motiveren.”

Het advies van het Kinderrechtencommissariaat is om niet alleen te verwijzen naar het begrip, maar om dit belang bij adoptiebeslissingen ook te concretiseren en beoordelen. Hierbij verwijst het Kinderrechtencommissariaat naar elementen die volgens de General Comment van het VN-Kinderrechtencomité kunnen worden meegenomen om het belang van het kind te bepalen: de mening van kinderen en jongeren, hun recht op gezondheid en onderwijs, hun religieuze en culturele identiteit …  Als elementen met elkaar conflicteren, wordt het doel doorslaggevend: kinderrechten en de volledige ontwikkeling van het kind garanderen.

Hoe verhoudt adoptie zich tegenover alternatieve zorgvormen? En wat zijn ‘gepaste’ zorgoplossingen? Ook daar heeft het Kinderrechtencommissariaat een antwoord op proberen te formuleren, maar wat altijd vooropstaat, is een concrete afweging maken in het belang van het kind. Het volledige advies lees je hier.

Stappenplan KeKi: ‘Wat zou het kind zeggen als het kon spreken?’

Het Kenniscentrum Kinderrechten (KeKi) ontwikkelde in 2021 een stappenplan om het belang van het kind in specifieke situaties te beoordelen en bepalen. Door het stappenplan te volgen krijgen praktijkwerkers een beter begrip van de noden en de rechten van de minderjarigen waarmee er rekening moet worden gehouden. Het stappenplan is algemeen en kan dus op allerlei thema’s worden toegepast, waaronder adoptiebeslissingen, maar ook in gesprekken met ouders om het perspectief van het kind binnen te brengen en voorop te stellen.

Het plan bestaat uit vijf stappen:

• Stap 1: Garandeer de basisprincipes
  Wat is de mening van de minderjarige? Is de omgeving kindvriendelijk en veilig? Hebben de praktijkwerkers die beoordelen genoeg kennis en ervaring? Wordt er multidisciplinair gewerkt?
• Stap 2: De minderjarige centraal
  Is informatie beschikbaar op maat van de minderjarige? Op welke manier wil de minderjarige betrokken worden? In welke mate is er oog voor de verschillende elementen van de identiteit van de minderjarige (bv. geslacht, huidskleur, etniciteit, nationaliteit, cultuur, gezondheidssituatie)?
• Stap 3: De situatie en de vraag
  Wat is de situatie en de mening van de minderjarige hierover? Wie is er betrokken? Welke informatie heb je (nog) niet? Waarover moet beslist worden?
• Stap 4: De analyse en de afweging
  Wat is de impact van de beslissing op het leven en rechten van de minderjarige? Weeg de verschillende elementen af en werk de beslissing uit.
• Stap 5: De beslissing
  Omstandigheden veranderen. Wanneer en hoe worden beslissingen geëvalueerd en bijgestuurd? Motiveer en bespreek de beslissing met de minderjarige.

Het betrekken van (zeer) jonge kinderen in beslissingen bij adoptie is een uitdaging en vraagt creatieve en meer speelse manieren (bv. het gebruik van foto’s of pictogrammen om informatie over te brengen). Doordat zij zelf weinig of misschien zelfs geen uiting kunnen geven aan hun belangen, dreigen belangen van andere partijen het overgewicht te krijgen. Door vanuit de noden van het kind te vertrekken en steeds de vraag te stellen ‘Wat zou het kind zeggen als het kon spreken?’, krijgen jonge kinderen ook een stem. Luisteren naar de stem van volwassen geadopteerden die kunnen vertellen wat zij als kind nodig hadden, kan daarbij ook helpen.

Meer informatie over het stappenplan van KeKi vind je hier.

Organiseer je als groep of vereniging van adoptiebetrokkenen een activiteit, of zet je je als individu in om de samenleving adoptiesensitiever te maken? Tot 16 november kan je een projectaanvraag indienen bij Steunpunt Adoptie voor financiële steun en mogelijkheid tot begeleiding.

Hier vind je meer info en de voorwaarden om deel te nemen. Een project indienen kan via dit formulier. Veel succes!

Momenteel werkt het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA) aan een vernieuwd systeem voor (interlandelijke) adoptie. Deze hervorming gebeurt in opdracht van de Vlaamse Regering naar aanleiding van het eindrapport van het expertenpanel inzake interlandelijke adoptie dat in september 2021 gepubliceerd werd.

Er wordt ingezet op drie ‘werven’:
1. versterken van de partnerschappen met de herkomstlanden,
2. verbinden van pleegzorg en adoptie,
3. inzetten op nazorg en begeleiding bij adoptie.

Parallel aan deze drie werven gaan de huidige drie interlandelijke adoptiediensten het traject verder aan naar een eengemaakte adoptiedienst.

Stakeholdersbevraging

De voorbije zomer werkte het VCA aan een vernieuwd adoptiebeleid in samenwerking met verschillende organisaties en werkgroepen samengesteld uit leden met de noodzakelijke expertise.

Op het tot nu toe geleverde werk zal dit najaar inhoudelijke feedback verzameld worden via stakeholdersgroepen van (ervarings)deskundigen. Stakeholders konden zich via een eerder gelanceerde oproep aanmelden om deel te nemen aan de stakeholdersbevragingen.

Voor werf 1 ‘versterken van de partnerschappen met de herkomstlanden’ zocht het VCA naar geadopteerde personen om de huidige samenwerkingen met zendende landen te evalueren op basis van informatie en advies van internationale organisaties ISS, CHIP en UNICEF en - in mindere mate - op basis van informatie van de bevoegde autoriteit in het zendende land, de interlandelijke adoptiediensten, FCA en VCA zelf.

De verspreiding van deze oproep resulteerde in een beperkt aantal aanmeldingen van geadopteerden. Voor sommige zendende landen werden er geen geadopteerden gevonden om de informatie te beoordelen. Uiteindelijk zal het VCA aan de hand van de informatie/het advies in het beslissingskader en de beoordeling door geadopteerden, de interlandelijke adoptiediensten en - in geval van twijfel - een kinderrechtenorganisatie een beslissing nemen. Er zijn 3 mogelijke beslissingen:

1. Samenwerking met het zendende land is positief
2. Samenwerking met het zendende land wordt onmiddellijk stopgezet
3. Samenwerking met het zendende land vraagt meer verduidelijking via werkbezoek

Voor werf 2 ‘verbinden van pleegzorg en adoptie’ en werf 3 ‘inzetten op nazorg en begeleiding bij adoptie’ werd de afgelopen periode ook een oproep gelanceerd voor stakeholders, zodat zij vanuit hun eigen ervaring aanvullingen en suggesties kunnen geven. Die stakeholdersbevragingen gaan door op 17 oktober (nazorg) en 20 oktober (pleegzorg en adoptie). Met de feedback van de stakeholders zal in de verdere werkzaamheden zoveel mogelijk rekening worden gehouden, alvorens de beleidsvoorstellen eind dit jaar worden overgemaakt aan huidig Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoedebestrijding, Hilde Crevits.